Güneşten Koruyucu Ürünlerde Kullanılan UV Filtrelerin Tehlikeleri
Güneşten Koruyucu Ürün Nedir?
Güneş koruyucu ürünler, UV fotonlarını emerek, yansıtarak, saçarak veya başka bir şekilde saptırarak, cildin bileşenleri tarafından emilmelerini önleyerek cildi güneş UV radyasyonunun zararlı etkilerinden koruyan maddeler olarak tanımlanmaktadır. Kısaca, güneş koruyucu ürünlerin UV ışınlarına karşı koruma sağlaması beklenmektedir.
Ancak, güneşten koruyucu bileşenlerin yüksek sistemik absorpsiyonuna ilişkin son kanıtlar, güneşten koruyucu ürünlerin güvenliğiyle ilgili endişeleri artırmıştır. Bu nedenle, iki yaygın güneş koruyucu içerik maddesi olan Oxybenzone (BP-3 / INCI Name: Benzophenone-3) ve Octinoxate (OMC / INCI Name: Ethylhexyl methoxycinnamate), deniz ekosistemleri üzerindeki toksik etkileri nedeniyle 2021 yılında Key West ve Hawaii’de yasaklandı. Meksika, Bonaire, Aruba ve Palau’nun hepsinde benzer yasaklar bulunmaktadır. ABD Virjin Adaları da Oxybenzone, Octinoxate ve Octocrylene hammaddelerini yasakladı.
2022’nin sonlarında ise, iki Hawai eyaleti daha da ileri giderek tüm kimyasal güneş kremi aktiflerini yasakladı. İlçeler, Büyük Ada’nın tamamını kapsayan Hawaii İlçesi ve Maui, Lanai, Kahoolawe’nin tamamını ve Molokai’nin çoğunu kapsayan Maui İlçesidir.
Bu bileşenlerin çevre ve insan sağlığı üzerindeki etkilerini ele alan çok fazla çalışma bulunmaktadır.
Octocrylene, güneş spektrumunun hem UVB hem de UVA bölümlerinde UV’ yi emen, yaygın olarak kullanılan bir kimyasal güneş koruyucudur. Fotostabildir ve dengesizliğiyle ün salmış UVA soğurucu avobenzonu stabilize etme avantajına sahiptir, yani ikisi sıklıkla birlikte kullanılmaktadır. Octocrylene hammaddesinin benzophenone hammaddesine bozunabileceği yapılan çalışmalarda kanıtlanmıştır.
Haereticus Çevre Laboratuvarı İcra Direktörü Craig Downs tarafından yayınlanan rapora göre, ABD’de 2019 yılında 2.999 SPF ürünü Octocrylene içermektedir.
FDA tarafından yayınlanan görüşte, güneş koruyucu ürünlerde sadece “Çinko oksit ve titanyum dioksit” hammaddesinin kullanımının güvenli ve etkili olarak kabul edildiği öne sürülmüştür. Diğer filtrelerin kullanımı için ise ek veri gerektiği savunulmaktadır.
Avrupa Komisyonu ise 7 Temmuz 2022 tarihinde endokrin bozucu özellikleri nedeni ile Benzophenone-3 ve Octocrylene filtrelerinin kullanımına ilişkin değiştirilmiş bir yönetmelik yayınladı. Yayınlanan yönetmeliğe istinaden limitlere uymayan kozmetik ürünler 28 Temmuz 2023’e kadar ise pazarda bulunabilecektir.11 Kasım 2022 tarihinde ise Homosalate hammaddesinin kullanım limitleri değiştirilmiştir. Yayınlanan yönetmeliğe istinaden limitlere uymayan kozmetik ürünler 1 Temmuz 2025 tarihine kadar pazarda bulunabilecektir.
Yapılan çalışmalar, yüksek sistemik Benzophenone-3 seviyesinin erkek ve kadın doğurganlığı, kadın üreme hormonu seviyesi, yağlanma, fetal büyüme, çocuğun nörogelişimi ve cinsel olgunlaşma üzerinde olumsuz bir etkisi olmadığını göstermektedir. Bununla birlikte, BP-3 seviyesinin tiroid hormonu, testosteron seviyesi, böbrek fonksiyonu ve pubertal zamanlama ile ilişkisi rapor edilmiştir ve gerçek bir ilişkiyi doğrulamak için daha fazla araştırma yapılması istenmektedir. Güneş kreminden BP-3 ve OMC’ye uzun vadeli maruz kalma riskini doğru bir şekilde değerlendirmek için iyi tasarlanmış uzunlamasına randomize kontrollü bir çalışmanın yürütülmesi gerekir.
Stanford Üniversitesi’ndeki araştırmacılar, güneş kremi bileşeni Oxybenzone hammaddesinin, güneş ışığına maruz kaldığında anemon ve mercan hücrelerinin içinde potansiyel olarak ölümcül bir fototoksine dönüştürülebileceğini ve bunun artan hasar ve belki de ölümle sonuçlanabileceğini tespit etmiştir.
Chemosphere’de yayınlanan bir araştırmada ise, Avobenzonun (INCI Name: Butyl Methoxydibenzoylmethane) klora maruz kaldığında toksik hale gelebileceği yer almaktadır. Çalışma yazarı Albert Lebedev, birden fazla çalışmaya dayanarak, “genel olarak güvenli bir bileşiğin suda dönüşebileceği ve daha tehlikeli ürünler oluşturabileceği sonucuna varılabilir” şeklinde bilgilendirme de bulunmuştur.
KENDİNİZİ VE ÇEVRENİZİ KORUYUN!
UV ışınları, özellikle güneşte çok fazla zaman geçirdiğinizde cilde çok zarar verebilir. Yapılan tüm çalışmalar göstermektedir ki güneş kremlerinin uzun süreli kullanımlarında göstereceği etkiler henüz bilinmemektedir. Bu nedenle, güneşin zararlı ışınlarından olduğu kadar güneş kremlerinden de kendinizi korumanız gerekmektedir!
