Kozmetotekstil Ürün Nedir?
Bilindiği gibi kozmetik ürün; insan vücudunun dış kısımlarına uygulanmak üzere hazırlanan, temel amacı bu kısımları temizlemek, koku vermek, görünümünü değiştirmek, korumak veya vücut kokularını düzeltmek olan madde veya karışımlardır.

Kozmetotekstil ürün ise, amacı kozmetik etki göstermek olan, zamanla salınan bir kozmetik ürün taşıyan tekstil ürünüdür. Kozmetik ürün formülasyonu ve bu formülasyonun adsorbe edildiği tekstil ürününden oluşmaktadır. Kılavuza göre ise, birincil fonksiyonları kozmetik tanımı içerisinde yer alan, kozmetik olarak tanımlanan içeriği, bir taşıyıcı sistem yardımı ile (siklodekstrin, mikrokapsül vs.) içerisinde taşıyan tekstil ürünleridir.
Kozmetotekstil ürünler Kozmetik İyi İmalat Uygulamaları Kılavuzu gereklilikleri yerine getirilerek üretilmelidir. Bunun yanında ürünlerinin ürün güvenliliğini geliştirmek için TSE CEN/TR 15917 kodlu standart kriterleri baz alınır.
Kozmetik Yönetmeliği 12. maddesi gereğince yapılması gereken güvenlik değerlendirmesi çalışmasında; kozmetotekstile adsorbe edilen kozmetik ürünün genellikle farklı içeriklerin kompleks kompozisyonundan meydana gelmesi nedeniyle total kozmetik üründe bu hususun göz önünde bulundurulması, kozmetik ürünün tekstil malzemesi bileşiminde yer alan maddelerle etkileşimi olasılıklarının dikkate alınması, kozmetik ürünün kozmetotekstil içerisindeki maruziyetinin dikkate alınması ve kozmetotekstil ürünün kullanımına sunulduğu hedef kitlenin ve/veya ürünün uygulanacağı bölgenin belirgin maruz kalma özelliklerinin göz önünde bulundurulması gerekmektedir.
Tüketicilerin her an temas halinde bulunduğu kozmetotekstil ürünlerinde sağlık ve güvenlilik teminatı “Bazı Tehlikeli Maddelerin, Müstahzarların ve Eşyaların Üretimine, Piyasaya Arzına ve Kullanımına İlişkin Kısıtlamalar Hakkında Yönetmelik” ve “Bazı Tüketici
Ürünlerinin Tehlikeli Kimyasal Madde İçeriğine Yönelik Piyasa Gözetimi ve Denetimine İlişkin Tebliğ” kapsamında getirilen kısıtlamalarla sağlanmaktadır. Her iki mevzuat hükümleriyle insan vücuduna alınarak hastalık riski oluşturabilecek zararlı boyar madde ve kimyasallar yasaklanmış veya kısıtlanmıştır. Bu doğrultuda tüketicinin vücuduna doğrudan temas eden tekstil ürünlerinin tekstil kısmına ait ilgili mevzuat hükümlerini yerine getirmiş olması gerekmektedir.
Bir ürünün kozmetotekstil kapsamında değerlendirilmesi, ürünün kozmetik amaçla vücuda temas etmesini gerektirmektedir. Taşıyıcısı tekstil ürün olan ve kozmetik amaç dışında kullanılan ürünler kozmetotekstil ürün olarak değerlendirilemez. Tek kullanımlık ürünler kozmetotekstil kapsamında değerlendirilemez. (örneğin; ıslak mendil, ıslak havlu vb.). Kozmetik içeren yenileyici, selülit karşıtı, koku önleyici, koku verici, saç bakımı gibi amaçlarla hazırlanan ürünler kozmetotekstil ürünlerdir. Bu tür ürünler kozmetik grubunda genel olarak ‘parfüm içerikli giysiler’, ‘terlemeyi ve kötü kokuları azaltıcı giysiler’, ‘cildi yumuşatıcı tekstil ürünleri’, doğal kaynaklı kozmetikleri salan ‘doğal bitki ekstreleri içeren giysiler’ şeklinde (tişört, eldiven, çorap, tayt, iç giysiler vs.) piyasada yer almaktadır.

Bu ürünlerin kozmetik mevzuatına uygun olmayan içeriklere sahip olması; tüketiciyi yanıltıcı ‘mantar oluşumunu önler’, ‘zayıflatır’, ‘sedef hastalığında kullanılır’ gibi kozmetik ürün kapsamı dışındaki beyanlarda bulunulmaması ve ayrıca tüketiciyi yanıltacak şekilde ürünün sahip olmadığı özelliklere ait ifadelerin yer almaması gerekmektedir. Yine kılavuza göre, kullanma talimatlarında ve ambalajlarda, ürünlerinin doğru kullanımına yönelik uyarılar, uygulama şekli, uygulama yeri, hangi koşullarda ne kadar kullanılacağı, ürünün minimum dayanma süresi, saklama koşulları, ambalajın açılmasından sonra bozulmanın nasıl takip edilebileceği gibi bilgilere yer verilip; ürünün kullanımı ile meydana gelebilecek istenmeyen etki durumuna yönelik uyarıların yer alması gerekmektedir.
Daha fazla bilgi için kozmetotekstil ürünlerin kapsamı, kalite ve kontrol testleri ile iddiaları hakkında yayımlanmış olan Kozmetotekstil Ürünlere İlişkin Kılavuz Sürüm 3.0’ü inceleyabilirsiniz.
Kimya Mühendisi Sena TÜRKKAN
PİM Grup Ruhsatlandırma Uzman Yardımcısı